Kanalizasiya Boruları: Doğru Seçim və Problemlərin Qarşısının Alınması

Kanalizasiya Borularının Əhəmiyyəti

Kanalizasiya boruları, tullantı sularının təhlükəsiz və səmərəli şəkildə axıdılmasını təmin edən vacib infrastruktur elementlərindən biridir. Onların düzgün qurulması və istismarı həm insan sağlamlığı, həm də ətraf mühitin qorunması baxımından mühüm rol oynayır.

Kanalizasiya Borularının Əsas Faydaları

1. Sanitar Gigiyena və Xəstəliklərin Qarşısının Alınması
   Kanalizasiya sistemləri çirkab suların təmizləyici qurğulara yönləndirilməsini təmin edərək, mikrobların və xəstəliklərin yayılmasının qarşısını alır.

2. Ətraf Mühitin Qorunması
   Suyun təbii mənbələrinin çirklənməsinin qarşısını alır, torpağın və su hövzələrinin ekoloji balansını qoruyur.

3. Rahat və Təhlükəsiz Yaşayış Mühiti
   Müasir kanalizasiya sistemləri şəhərlərdə və kənd yerlərində rahat və sağlam həyat şəraitinin formalaşmasına kömək edir.

4. İnfrastrukturun Davamlılığı
   Güclü və keyfiyyətli borular şəhər infrastrukturlarının uzunömürlü olmasını təmin edir və təmir xərclərini azaldır.

Kanalizasiya Borularının Növləri

Kanalizasiya boruları istifadə sahəsinə, materialına və quruluşuna görə müxtəlif növlərə bölünür. Bu boruların düzgün seçilməsi və quraşdırılması kanalizasiya sisteminin uzunmüddətli və effektiv işləməsini təmin edir.

1. İstifadə Sahəsinə Görə Kanalizasiya Boruları

• Daxili kanalizasiya boruları – Binaların içində tullantı sularının axıdılması üçün istifadə olunur.

• Xarici kanalizasiya boruları – Binalardan kənarda tullantı sularını şəhər kanalizasiya şəbəkəsinə ötürmək üçün istifadə edilir.

• Yağış suları üçün borular – Yağış və ərimiş qar sularının axıdılması üçün nəzərdə tutulub.

2. Materialına Görə Kanalizasiya Boruları

• Plastik (PVC və PPR) borular – Yüngül, paslanmayan və uzunömürlüdür. Ən çox istifadə olunan boru növlərindəndir.

• Dəmir borular – Müqavimətli və davamlıdır, lakin zamanla paslana bilər.

• Beton borular – Böyük diametrli kanalizasiya sistemlərində istifadə olunur, ağır və dayanıqlıdır.

• Keramik borular – Kimyəvi maddələrə davamlıdır və əsasən sənaye obyektlərində istifadə edilir.

3. Quruluşuna Görə Kanalizasiya Boruları

• Hamar daxili səthli borular – Daha yaxşı axın təmin edir və tıxanmaların qarşısını alır.

• Qatı divarlı borular – Yüksək təzyiqə və mexaniki təsirlərə davamlıdır.

• Dalğalı (korruqasiya) borular – Elastik və yeraltı qurğular üçün uyğundur.

Doğru Kanalizasiya Borusunun Seçilməsi

Kanalizasiya sisteminin uzunömürlü və effektiv işləməsi üçün uyğun boruların seçilməsi vacibdir. Boru seçərkən bir neçə əsas faktor nəzərə alınmalıdır: istifadə sahəsi, material, diametr və ekoloji şərtlər.

1. İstifadə Sahəsinə Görə Seçim

• Daxili kanalizasiya üçün – PVC və ya PPR borular daha uyğundur, çünki onlar yüngül və paslanmayan materiallardan hazırlanır.

• Xarici kanalizasiya üçün – Beton, korruqasiya və ya yüksək təzyiqə davamlı plastik borular seçilməlidir.

• Sənaye və kimyəvi tullantılar üçün – Kimyəvi maddələrə davamlı keramik və ya xüsusi plastik borular tövsiyə olunur.

2. Material Seçimi

• PVC borular – Ən çox yayılmışdır, yüngül, ucuz və quraşdırılması asandır.

• Beton borular – Davamlı və yüksək təzyiqə davamlıdır, əsasən iri kanalizasiya sistemlərində istifadə edilir.

• Dəmir borular – Yüksək möhkəmlik tələb olunan yerlərdə istifadə olunsa da, paslanmaya meyilli olduğu üçün müasir sistemlərdə daha az tətbiq olunur.

3. Borunun Diametri

• Ev kanalizasiyası üçün – Əsas borular üçün 100-150 mm diametrli borular kifayət edir.

• Şəhər şəbəkələri üçün – Daha böyük diametrli (200 mm və daha çox) borular tələb olunur.

4. Ekoloji və İqlim Şərtləri

• Soyuq iqlim şəraitində boruların donmaya qarşı davamlı olması vacibdir.

• Torpaq və su səviyyəsi nəzərə alınmalıdır, çünki bəzi borular yüksək rütubətə qarşı dayanıqlı olmalıdır.

Kanalizasiya Borularının Quraşdırılması

Kanalizasiya borularının düzgün quraşdırılması sistemin uzunömürlü və effektiv işləməsi üçün vacibdir. Quraşdırma zamanı texniki normalara və standartlara riayət edilməlidir.

1. Hazırlıq İşləri

• Layihələndirmə aparılmalı və boruların keçəcəyi marşrut müəyyən edilməlidir.

• Boruların növü və diametri tullantı suyun həcminə uyğun seçilməlidir.

• Torpaq qazıntısı zamanı dərinlik və əyilmə bucaqları düzgün hesablanmalıdır.

2. Boruların Döşənməsi

• Boruların altına qum qatı sərilməli və düz səth yaradılmalıdır.

• Borular arasında düzgün birləşmə təmin edilməlidir ki, sızma baş verməsin.

• Boruların müəyyən olunmuş bucaq altında yerləşdirilməsi suyun təbii axınını asanlaşdırır.

3. Sızdırmazlıq və Təhlükəsizlik Tədbirləri

• Boru birləşmələri xüsusi rezin halqalar və ya yapışqanlarla möhkəmləndirilməlidir.

• Xarici kanalizasiya boruları dondan qorumaq üçün izolyasiya materialları ilə örtülməlidir.

• Sistemin tıxanmaması üçün mütəmadi baxış quyuları quraşdırılmalıdır.

4. Sınaq və İstismara Verilmə

• Quraşdırmadan sonra sistem su ilə doldurularaq sızma testi aparılmalıdır.

• Lazım gələrsə, boruların müəyyən hissələri yenidən tənzimlənməlidir.

• Kanalizasiya sistemi tam yoxlanıldıqdan sonra istifadəyə verilməlidir.

Kanalizasiya Boruları Haqqında Tez-Tez Verilən Suallar

1. Kanalizasiya borularının hansı növləri mövcuddur?

Kanalizasiya boruları istifadə sahəsinə, materialına və quruluşuna görə müxtəlif növlərə bölünür. Əsas növlər:

• Daxili və xarici kanalizasiya boruları

• Plastik (PVC, PPR), beton, dəmir və keramik borular

• Hamar və dalğalı (korruqasiya) borular

2. Hansı materialdan olan borular daha uzunömürlüdür?

PVC və beton borular daha uzunömürlüdür. PVC borular paslanmır və asan quraşdırılır, beton borular isə yüksək təzyiqə davamlıdır.

3. Kanalizasiya borularının diametri necə seçilməlidir?

• Ev kanalizasiyası üçün – 100-150 mm

• Şəhər kanalizasiya şəbəkəsi üçün – 200 mm və daha çox

• Yağış suları üçün – 150-300 mm

4. Kanalizasiya boruları necə quraşdırılmalıdır?

Borular düzgün bucaq altında yerləşdirilməli, birləşmələr sızdırmaz edilməli və dondan qoruma tədbirləri görülməlidir.

5. Kanalizasiya borularının tıxanmasının qarşısını necə almaq olar?

• Borulara iri tullantı və yağ atılmamalıdır.

• Mütəmadi texniki baxış və təmizləmə aparılmalıdır.

• Süzgəc və filtr sistemləri quraşdırılmalıdır.

6. Xarici kanalizasiya boruları dondan necə qorunur?

Borular dondan qorumaq üçün lazımi dərinlikdə torpağa basdırılmalı və izolyasiya materialları ilə örtülməlidir.